Rustiger vaarwater. Terug naar het nieuwe ‘normaal’. Maar met net even andere kenmerken dan de reguliere woningmarkt waar een soortgelijk patroon is te zien. Zowel op het platteland als regulier ziet Buitenstate (bron: NVM/Brainbay) een daling van transacties. Het ontstaan van een ruimer aanbod. In de reguliere woningmarkt werd voor het eerst sinds negen jaar een daling van de verkoopprijs van 6.4% aangetikt. Ook op het platteland dalen de prijzen. Maar, gezien de exorbitante prijsstijging van 2021, is er wellicht meer sprake van een normalisatie dan van een daling.
Welk patroon zien we in transacties op het platteland de afgelopen jaren? In 2020 werden maar liefst 6.500 plattelandswoningen in Nederland verkocht. Een record. In 2021 waren dit er 4.021, over 2022 3.661. Conclusie: er worden steeds minder plattelandswoningen verkocht. Wat doet de prijs? De mediane transactieprijs is in het laatste halfjaar van 2022 vergeleken met het 1e halfjaar van 2022 gedaald: van 759.600 euro naar 690.881 euro. Die daling kan echter heel goed- evenals op de reguliere woningmarkt- geïnterpreteerd worden als het nieuwe ‘normaal’. Immers, in 2021 steeg de mediane transactieprijs met bijna anderhalve ton wel heel snel en buitensporig veel. Ter vergelijking: in 2020 concludeerde Buitenstate makelaars nog dat de prijzen de afgelopen vier jaar met bijna twee ton waren gestegen. De prijzen stegen dus steeds al, maar in 2021 exorbitant.
Ook uit het feit dat er bijna geen verschil meer is tussen de mediane vraag- en verkoopprijs blijkt dat de markt in rustiger vaarwater terecht is gekomen. Waar vorig jaar nog sprake was van overbieden (gemiddeld 2,5%), is dit percentage in Q3 en Q4 van 2022 gedaald naar -0,2%. En het aanbod? Verloopt dat net zo als bij de reguliere woningmarkt? Hebben Buitenstate kopers nu ook meer keuze? In het laatste halfjaar van 2022 stonden 2.196 plattelandswoningen te koop. In het eerste halfjaar waren dat er nog een schaarse 1.531. Dus het is inderdaad zo dat ook op het platteland het aanbod toeneemt, wat de Buitenstate koper een ruimere keuze geeft.
Platteland: meer waar voor je geld
Buitenstate, een samenwerking van 51 NVM kantoren, is gespecialiseerd in landelijk wonen. Sinds 2017 houden zij de ontwikkelingen in dit marktsegment bij. De afgelopen vijf jaar zijn zowel de prijs als de animo voor plattelandswoningen sterk gestegen. In Coronajaren 2020 en 2021 nam het thuiswerken een vlucht. Reisafstand werd minder relevant. Veel mensen trokken naar het buitengebied waar je meer waar krijgt voor je geld. Thuiswerken bleek ook in 2022 een blijvertje. Daarnaast is er steeds meer animo voor ‘groen wonen: moestuinieren, een milieuvriendelijke woonomgeving en hobbydieren staan hoog op de bucketlist. En, wonen op het platteland blijft -gezien de prijs die je betaalt voor je vierkante meters- nog steeds veel goedkoper dan in de stad.
Benut mogelijkheden op het platteland
Buitenstate makelaars concludeert dat er nog ruimte in de plattelandsmarkt zit, mede omdat veel boeren zullen stoppen. De bottleneck is echter dat het voor particulieren lastig is een woonbestemming te krijgen op een voormalig agrarisch object. Buitenstate vraagt daarom aan gemeenten een positieve houding voor herbestemmingsprojecten op het platteland. Volgens Madelon Sommer, Buitenstate Makelaar bij Van Ekeren Kuiper, zijn de krapte op de woningmarkt, de behoefte aan verduurzaming van de woningvoorraad en de transformatie van vrijkomende agrarische locaties, ingrediënten om invulling te geven aan enkele populaire trends waaronder:
- Kleinschalige wooncomplexen in geborgen erfachtige omgeving realiseren door vrijkomende agrarische bedrijven te transformeren naar woonerven voor meerdere huishoudens of zorgwonen. Dit geeft winst voor iedereen: de stikstof uit landbouw neemt af, de woonvoorraad neemt toe en het platteland blijft bewoond.
- Steeds meer mensen zoeken naar een eigen broedplaats. Vrijkomende agrarische locaties kunnen worden ontwikkeld naar kleine woon-werk omgevingen. Combinaties van kleinschalige bedrijven gecombineerd met buitenwonen met neveninkomsten uit bijvoorbeeld B&B. Ook dat geeft veel voordelen, zoals de mogelijkheid om thuis te werken en inkomen te realiseren, maar ook de ruimte om nul-op-de-meter te realiseren omdat in de buitengebieden nog ruimte is voor energie opwekking.
Beide trends kunnen volgens de Buitenstate makelaar worden bevorderd door ruimere, op maat gemaakte regelgeving waarbij natuurontwikkeling door initiatiefnemers als voorwaarde kan worden gesteld. ‘Door deze ontwikkelingen wordt alleen maar winst geboekt zowel voor het individu als het collectief, en de maatschappij als geheel.’
